 |
| Προσθήκη λεζάντας |
Βαγγελης Μαρκου μαθητης Εσπερινου ΓΕΛ Παλληνης
Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΘΕΡΜΙΚΗ
Βαγγελης Μαρκου μαθητης Εσπερινου ΓΕΛ Παλληνης
Μηχανισμός παρακολούθησης των εκπομπών αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο θερμοκηπίου
ΠΡΑΞΗ
Απόφαση 280/2004/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Φεβρουαρίου 2004 για μηχανισμό παρακολούθησης των εκπομπών αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου στην Κοινότητα και εφαρμογής του πρωτοκόλλου του Κυότο [Επίσημη Εφημερίδα L 49 της 19.2.2004].
ΣΥΝΟΨΗ
Η απόφαση θεσπίζει μηχανισμό για:
την παρακολούθηση, στα κράτη μέλη, όλων των ανθρωπογενών εκπομπών (συμπεριλαμβανομένης της απορρόφησής τους από τις λεγόμενες «καταβόθρες») αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο θερμοκηπίου και οι οποίες δεν ρυθμίζονται από το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ που αφορά τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος·
την αξιολόγηση της προόδου στον τομέα αυτό, με στόχο την τήρηση των υποχρεώσεων που ανελήφθησαν από την Κοινότητα εις ό,τι αφορά τις εκπομπές και την απορρόφησή τους·
την εφαρμογή της CCNUCC και του πρωτοκόλλου του Κυότο·
τη μέριμνα ώστε οι πληροφορίες που διαβιβάζονται από την Κοινότητα στη γραμματεία της CCNUCC να είναι πλήρεις, ακριβείς, συνεκτικές, διαφανείς και συγκρίσιμες.
Εθνικά προγράμματα και κοινοτικό πρόγραμμα
Τα κράτη μέλη και η Κοινότητα καταρτίζουν, δημοσιεύουν και θέτουν σε εφαρμογή, αντιστοίχως, εθνικά προγράμματα και κοινοτικό πρόγραμμα, με σκοπό, αφενός, τον περιορισμό ή τη μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών από τις πηγές τους και, αφετέρου, την ένταση της απορρόφησης από τις «καταβόθρες» όλων των αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο θερμοκηπίου και που δεν ρυθμίζονται από το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, προκειμένου να συμβάλουν:
στη σταθεροποίηση του επιπέδου εκπομπών CO2, μέχρι το έτος 2000, στα επίπεδα του 1990 (αυτός ο στόχος της CCNUCC πραγματοποιήθηκε από την Κοινότητα και τα κράτη μέλη της)·
στην εκ μέρους της Κοινότητας τήρηση της δέσμευσής της για περιορισμό όλων των εκπομπών της αερίων θερμοκηπίου που δεν ρυθμίζονται από το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ δυνάμει της CCNUCC και του πρωτοκόλλου του Κυότο·
στη διαφανή και ακριβή παρακολούθηση της συντελούμενης και προσδοκώμενης προόδου από τα κράτη μέλη εις ό,τι αφορά τον περιορισμό των εν λόγω εκπομπών, συμπεριλαμβανομένης της συμβολής των κοινοτικών μέτρων.
Τα εθνικά προγράμματα πρέπει να περιέχουν πληροφορίες σχετικά με:
τον αντίκτυπο των εθνικών πολιτικών και μέτρων στις εκπομπές και απορροφήσεις ανά αέριο και ανά τομέα·
τις εθνικές προβλέψεις εκπομπών και απορροφήσεων CO2 και άλλων αερίων θερμοκηπίου για τα έτη 2005, 2010, 2015 και 2020·
τα θεσπισθέντα ή προβλεπόμενα μέτρα εφαρμογής των σχετικών κοινοτικών πολιτικών, καθώς και για την τήρηση των υποχρεώσεων που ανελήφθησαν βάσει του πρωτοκόλλου του Κυότο.
Πέραν των πληροφοριών που περιέχονται στις εθνικές εκθέσεις, τα κράτη μέλη οφείλουν να διαβιβάζουν στην Επιτροπή (το αργότερο την 15η Ιανουαρίου κάθε έτους) και άλλες πληροφορίες. Αυτές θα καταστήσουν δυνατή την αξιολόγηση της συντελεσθείσας προόδου και τη σύνταξη των υποχρεωτικών ετήσιων εκθέσεων στο πλαίσιο της CCNUCC και του πρωτοκόλλου του Κυότο. Οι εν λόγω πληροφορίες αφορούν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
τις προσωρινές εκπομπές των ακόλουθων αερίων: μονοξείδιο του άνθρακα (CO), διοξείδιο του θείου (SO2), οξείδια του αζώτου (NOx) και πτητικές οργανικές ενώσεις, κατά τη διάρκεια του έτους που προηγείται των δύο τελευταίων ετών·
τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2), μεθανίου (CH4), υποξειδίου του αζώτου (N2O), φθοριωμένων υδρογονανθράκων (HFC), πλήρως φθοριωμένων υδρογονανθράκων (PFC) και εξαφθοριούχου θείου (SF6) κατά το έτος που προηγήθηκε του τελευταίου έτους·
τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου που συνδέονται με τις χρήσεις γης ή με τη δασοπονία, κατά το έτος που προηγήθηκε του τελευταίου έτους·
τα πλήρη αριθμητικά στοιχεία των εκπομπών και απορροφήσεων που συνδέονται με τις χρήσεις γης και με τη δασοπονία για την περίοδο μεταξύ του 1990 και του έτους που προηγήθηκε του τελευταίου έτους·
τα δεδομένα που περιλαμβάνονται στα εθνικά μητρώα που συγκροτήθηκαν δυνάμει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ·
τους δείκτες που χρησιμοποιήθηκαν κατά το έτος που προηγήθηκε του τελευταίου έτους.
Εθνικοί κατάλογοι και κοινοτικός κατάλογος
Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2005, τα κράτη μέλη οφείλουν να έχουν θεσπίσει συστήματα εθνικών καταλόγων που να τους επιτρέπουν να εκτιμούν τις εκπομπές και τις απορροφήσεις αερίων θερμοκηπίου στην επικράτειά τους.
Ανά έτος, η Επιτροπή καταρτίζει κατάλογο και συντάσσει έκθεση για τα αέρια θερμοκηπίου στην Κοινότητα. Διαβιβάζει την έκθεση πριν από τις 28 Φεβρουαρίου στα κράτη μέλη και πριν από τις 15 Απριλίου στη γραμματεία της CCNUCC.
Το αργότερο στις 30 Ιουνίου 2006, η Επιτροπή οφείλει να έχει θεσπίσει σύστημα κοινοτικού καταλόγου που να εξασφαλίζει τη συγκρισιμότητα, τη συνεκτικότητα, την πληρότητα, την ακρίβεια και την τήρηση των προθεσμιών των εθνικών καταλόγων, σε σχέση με τον κοινοτικό κατάλογο.
Εθνικά μητρώα και κοινοτικό μητρώο
Η Κοινότητα και τα κράτη μέλη συντάσσουν μητρώα για τον υπολογισμό και την τεκμηρίωση της παράδοσης, κράτησης, μεταφοράς, ακύρωσης και απόσυρσης των μονάδων που εγγράφονται στα μητρώα του κοινοτικού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων (ποσοστώσεων) εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου.
Αξιολόγηση της συντελούμενης προόδου
Κάθε έτος, η Επιτροπή αξιολογεί τη συντελεσθείσα πρόοδο στο σύνολο της Κοινότητας προκειμένου να κρίνει κατά πόσον αυτή αρκεί για την τήρηση των υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί σε διεθνές επίπεδο βάσει της CCNUCC και του πρωτοκόλλου του Κυότο.
Κάθε έτος, η Επιτροπή διαβιβάζει στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο έκθεση για την αξιολόγηση της συντελεσθείσας προόδου. Η εν λόγω έκθεση περιλαμβάνει δεδομένα για τις προβλέψεις των εκπομπών και των απορροφήσεων, καθώς και για τις πολιτικές και τα μέτρα που έχουν ληφθεί στον συγκεκριμένο τομέα.
Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη συντάσσουν εκθέσεις για τη συντελεσθείσα πρόοδο με ορίζοντα το έτος 2005 και τις διαβιβάζουν στη γραμματεία της CCNUCC, το αργότερο την 1η Ιανουαρίου 2006.
Επιτρεπόμενες ποσότητες
Στις 31 Δεκεμβρίου 2006 το αργότερο, τα κράτη μέλη και η Κοινότητα διαβιβάζουν στη γραμματεία της CCNUCC τις ποσότητες εκπομπών που επιτρέπονται για το καθένα δυνάμει του πρωτοκόλλου του Κυότο και της απόφασης 2002/358/ΕΚ για την έγκριση του πρωτοκόλλου του Κυότο και την από κοινού τήρηση των δεσμεύσεων.
Πλαίσιο: το πρωτόκολλο του Κυότο
Η παρούσα απόφαση καταργεί την απόφαση 93/389/ΕΟΚ που θέσπιζε τον παλαιό κοινοτικό μηχανισμό παρακολούθησης των εκπομπών CO2 και των άλλων αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ο μηχανισμός αυτός αφορούσε μόνο τις απαιτήσεις που απέρρεαν από τη CCNUCC του 1992. Ο τρέχων μηχανισμός που θεσπίζεται με την παρούσα απόφαση τηρεί, επίσης, τις απαιτήσεις του πρωτοκόλλου του Κυότο.
Η εκ μέρους της Κοινότητας και των κρατών μελών έγκριση του πρωτοκόλλου του Κυότο, το 2002, τους δεσμεύει να περιορίσουν, στο χρονικό διάστημα 2008-2012, τις εκπομπές τους αερίων θερμοκηπίου κατά 8%, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.
Στο εξής, αρχής γενομένης από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, στις 10 Μαρτίου 2004, όλες οι διατάξεις του Κυότο μεταφέρονται στο κοινοτικό δίκαιο, πριν ακόμη από τη θέση του πρωτοκόλλου σε ισχύ σε διεθνές επίπεδο. Πρέπει να σημειωθεί ότι το πρωτόκολλο του Κυότο ετέθη σε ισχύ στις 16 Φεβρουαρίου 2005.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΛ ΠΑΛΛΗΝΗΣ
ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΛΟΥΚΑ
Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2011
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου:
oΦαινόμενο του θερμοκηπίου ονομάζεται η φυσική διαδικασία κατά την οποία η ατμόσφαιρα ενός πλανήτη συμβάλει στη θέρμανσή του.
oΑνακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τον Γάλλο μαθηματικό και φυσικό Ζοζέφ Φουριέ το 1824, ενώ διερευνήθηκε συστηματικά από τον Σβαντέ Αρρένιους το 1896.
oΤα τελευταία χρόνια, ο όρος συνδέεται με την παγκόσμια θέρμανση (global warming), ενώ θεωρείται πως το φαινόμενο έχει ενισχυθεί σημαντικά από ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ Α' ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΛΛΗΝΗΣ
ΑΡΑΠΚΙΛΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ
Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ, ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ!
Ποιο είναι το πρόβλημα με το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου;
Στην ατμόσφαιρά μας, το διοξείδιο του άνθρακα εκπέμπεται συνεχώς και απορροφάται. Για παράδειγμα, όταν αναπνέουμε εισπνέουμε οξυγόνο και εκπνέουμε διοξείδιο του άνθρακα. Τα πράγματα που απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα είναι επίσης γνωστά και ως "παγιδευτές". Περιλαμβάνουν όλα τα φυτά στη Γη και στη θάλασσα. Τα πράγματα που απελευθερώνουν το διοξείδιο του άνθρακα λέγονται πηγές. Πολλές πηγές είναι τεχνητές. Για παράδειγμα, το κάψιμο ξύλων, αερίων, κάρβουνων και πετρελαίου παράγει διοξείδιο του άνθρακα. Μέχρι πριν από περίπου έναν αιώνα, δεν υπήρχε ο ηλεκτρισμός και τα κυριότερα μεταφορικά μέσα κινούνταν με άλογα, έτσι το σύνολο εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα ήταν κατά προσέγγιση το ίσο με αυτό που είχε πάντα απορροφηθεί. Με άλλα λόγια, η μέση ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα παρέμενε σταθερή.
Σήμερα, το σύνολο του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπεται κάθε χρόνο είναι περίπου 6-7 δισ. (6 000 000 000) τόνοι, κυρίως από την κατανάλωση ενέργειας της βιομηχανίας, των μεταφορών, των σταθμών παραγωγής ενέργειας, των σπιτιών μας κλπ. Κατά συνέπεια, οι πηγές του διοξειδίου του άνθρακα έχουν αυξηθεί δραματικά. Και όχι μόνο, μειώσαμε επίσης τους παγιδευτές - εκείνους τους τόπους που απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα. Ευρύτερες περιοχές δασών, ιδιαίτερα στη Νότια Αμερική και Νοτιοανατολική Ασία, εξουδετερώθηκαν ή κάηκαν, απελευθερώνοντας ακόμα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας.
Έτσι, παράγουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα κι έχουμε λιγότερα πράγματα που τον απορροφούν. Κατ' επέκταση η συνολική συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα έχει αυξηθεί υπερβολικά. Αυτό σημαίνει ότι αντανακλούνται περισσότερες υπέρυθρες ακτινοβολίες στη Γη - έτσι ώστε η Γη να θερμαίνεται.
Με πιο απλά λόγια
Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος
"Σε ένα θερμοκήπιο το τζάμι αφήνει τις ακτίνες του ήλιου να περνούν αλλά ταυτόχρονα παγιδεύει τη θερμότητα του ήλιου μέσα στο θερμοκήπιο - αυτό είναι πολύ καλό για τις τομάτες. Τα πιο ψηλά σημεία της ατμόσφαιρας μοιάζουν με το τζάμι του θερμοκηπίου καθώς εμποδίζουν μέρος της θερμότητας να χαθεί στο διάστημα - κι αυτό είναι καλό για μας. Αλλά τα βλαβερά αέρια του θερμοκηπίου που παράγουν οι άνθρωποι αλλάζουν την ατμόσφαιρα, στα υψηλότερα της σημεία, με αποτέλεσμα να παγιδεύει υπερβολικά μεγάλη ποσότητα θερμότητας και να κάνει τον πλανήτη μας πιο ζεστό. Αυτό είναι το "φαινόμενο του θερμοκηπίου" που προκαλεί την "αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη". Ίσως είναι καλό για τις τομάτες, όχι όμως και για μας".
Σήμερα, το σύνολο του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπεται κάθε χρόνο είναι περίπου 6-7 δισ. (6 000 000 000) τόνοι, κυρίως από την κατανάλωση ενέργειας της βιομηχανίας, των μεταφορών, των σταθμών παραγωγής ενέργειας, των σπιτιών μας κλπ. Κατά συνέπεια, οι πηγές του διοξειδίου του άνθρακα έχουν αυξηθεί δραματικά. Και όχι μόνο, μειώσαμε επίσης τους παγιδευτές - εκείνους τους τόπους που απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα. Ευρύτερες περιοχές δασών, ιδιαίτερα στη Νότια Αμερική και Νοτιοανατολική Ασία, εξουδετερώθηκαν ή κάηκαν, απελευθερώνοντας ακόμα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας.Έτσι, παράγουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα κι έχουμε λιγότερα πράγματα που τον απορροφούν. Κατ' επέκταση η συνολική συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα έχει αυξηθεί υπερβολικά. Αυτό σημαίνει ότι αντανακλούνται περισσότερες υπέρυθρες ακτινοβολίες στη Γη - έτσι ώστε η Γη να θερμαίνεται.
Με πιο απλά λόγια
Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος
"Σε ένα θερμοκήπιο το τζάμι αφήνει τις ακτίνες του ήλιου να περνούν αλλά ταυτόχρονα παγιδεύει τη θερμότητα του ήλιου μέσα στο θερμοκήπιο - αυτό είναι πολύ καλό για τις τομάτες. Τα πιο ψηλά σημεία της ατμόσφαιρας μοιάζουν με το τζάμι του θερμοκηπίου καθώς εμποδίζουν μέρος της θερμότητας να χαθεί στο διάστημα - κι αυτό είναι καλό για μας. Αλλά τα βλαβερά αέρια του θερμοκηπίου που παράγουν οι άνθρωποι αλλάζουν την ατμόσφαιρα, στα υψηλότερα της σημεία, με αποτέλεσμα να παγιδεύει υπερβολικά μεγάλη ποσότητα θερμότητας και να κάνει τον πλανήτη μας πιο ζεστό. Αυτό είναι το "φαινόμενο του θερμοκηπίου" που προκαλεί την "αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη". Ίσως είναι καλό για τις τομάτες, όχι όμως και για μας".
Γιώργος Μαντόπουλος
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ TOΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ TOY ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Η ραγδαία βιομηχανική ανάπτυξη που σημειώθηκε στην διάρκεια του εικοστού αιώνα, σημαδεύτηκε με την παράλληλη εμφάνιση σημαντικών επιπτώσεων στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον, όπως η όξινη βροχή, η καταστροφή του στρατοσφαιρικού όζοντος και το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Συγκεκριμένα το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο έχει προκαλέσει το έντονο ενδιαφέρον, τα τελευταία χρόνια, τόσο των μέσων μαζικής ενημέρωσης όσο και των επιστημόνων, δεν αποτελεί μια σύγχρονη ανακάλυψη. Περιγράφτηκε για πρώτη φορά από τον Βαρόνο Jean Fourier το 1822, ενώ ήδη από το 1896 ο Σουηδός επιστήμονας Svante Arrenius επεσήμανε ότι η βιομηχανική ρύπανση θα μπορούσε μετά από αιώνες να διπλασιάσει την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα και να αυξήσει με αυτόν τον τρόπο την παγκόσμια θερμοκρασία κατά 5 ?C.
Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) αν και κύριος υπεύθυνος του φαινομένου δεν είναι ο μοναδικός. Παράλληλα και άλλες χημικές ουσίες, όπως το μεθάνιο, οι χλωροφθοράνθρακες, το όζον, συμμετέχουν στον σχηματισμό ενός μανδύα στην Τροπόσφαιρα, ο οποίος αφήνει τις ακτίνες του ηλίου να φθάσουν στη Γη, αλλά εμποδίζει τις εκπεμπόμενες από την επιφάνεια της Γης (υπέρυθρη ακτινοβολία) να επιστρέψουν στο διάστημα. Πρέπει πάντως να διευκρινιστεί ότι το παραπάνω φαινόμενο μέχρι ενός βαθμού όχι μόνο δεν είναι επιζήμιο, αλλά αποτελεί μια από τις πολλές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής στον Πλανήτη.
Έτσι η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη διατηρείται τους τελευταίους αιώνες στο επίπεδο των 15 ?C λόγο του φυσικού φαινομένου του θερμοκηπίου, κατά το οποίο οι υδρατμοί κυρίως, και σε μικρότερο βαθμό το CO2, απορροφούν μεγάλο μέρος της εκπεμπόμενης από τη Γη υπέρυθρης ακτινοβολίας. Αν δεν συνέβαινε αυτό, η μέση θερμοκρασία θα ήταν γύρω στους -18 ?C, ήτοι ο πλανήτης θα ήταν ένας παγωμένος και αφιλόξενος τόπος. Άρα επιζήμιες στην όλη υπόθεση είναι οι δραστηριότητες του ανθρώπου (αποψίλωση των δασών, χρήση ορυκτών καυσίμων, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συγκοινωνίες, βιομηχανικές εγκαταστάσεις και οικιακή θέρμανση) που αυξάνουν τις συγκεντρώσεις του ?C CO2 και των άλλων αερίων πέραν των κανονικών επιπέδων.
Η συγκέντρωση λοιπόν του CO2 πριν εκατό χρόνια υπολογίστηκε περίπου σε 270 ppmv, ενώ σημερινές μετρήσεις δείχνουν μια συγκέντρωση 350 ppmv, με ετήσιο ρυθμό αύξησης κατά τα τελευταία χρόνια των 1,5 ppmv. Σύμφωνα με προβλέψεις, η συνέχιση των εκπομπών με τον ίδιο ρυθμό υπολογίζεται ότι το έτος 2030 θα προκαλέσει μια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της τάξης των 1,5 - 6 ?C. Η έως τώρα αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη υπολογίζεται σε 0,3-0,6 ?C, κυρίως το Χειμώνα και την Άνοιξη και ιδιαίτερα στις περιοχές μέσου γεωγραφικού πλάτους.
Γεγονός είναι, πάντως, ότι η αύξηση που σημείωσαν τα ποσοστά του διοξειδίου του άνθρακα και του μεθανίου θα έπρεπε να είχαν προκαλέσει μια πιο ευδιάκριτη υπερθέρμανση. Εξήγηση για το γεγονός αυτό μπορεί να αποτελέσει η θερμική αδράνεια των ωκεανών, καθώς και το φαινόμενο της παράλληλης δράσης του "αντι-θερμοκηπίου", όπως ονομάζεται η αύξηση της συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, τα οποία έχουν την ιδιότητα να αντανακλούν την εισερχόμενη ακτινοβολία. Τα σωματίδια αυτά προέρχονται κυρίως από εκρήξεις ηφαιστείων (π.χ. Πινατούμπο), ενώ η συμβολή τους στην μείωση της θερμοκρασίας είναι προσωρινή και υπολογίζεται σε 2-5 χρόνια.
Συγκεκριμένα το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο έχει προκαλέσει το έντονο ενδιαφέρον, τα τελευταία χρόνια, τόσο των μέσων μαζικής ενημέρωσης όσο και των επιστημόνων, δεν αποτελεί μια σύγχρονη ανακάλυψη. Περιγράφτηκε για πρώτη φορά από τον Βαρόνο Jean Fourier το 1822, ενώ ήδη από το 1896 ο Σουηδός επιστήμονας Svante Arrenius επεσήμανε ότι η βιομηχανική ρύπανση θα μπορούσε μετά από αιώνες να διπλασιάσει την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα και να αυξήσει με αυτόν τον τρόπο την παγκόσμια θερμοκρασία κατά 5 ?C.
Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) αν και κύριος υπεύθυνος του φαινομένου δεν είναι ο μοναδικός. Παράλληλα και άλλες χημικές ουσίες, όπως το μεθάνιο, οι χλωροφθοράνθρακες, το όζον, συμμετέχουν στον σχηματισμό ενός μανδύα στην Τροπόσφαιρα, ο οποίος αφήνει τις ακτίνες του ηλίου να φθάσουν στη Γη, αλλά εμποδίζει τις εκπεμπόμενες από την επιφάνεια της Γης (υπέρυθρη ακτινοβολία) να επιστρέψουν στο διάστημα. Πρέπει πάντως να διευκρινιστεί ότι το παραπάνω φαινόμενο μέχρι ενός βαθμού όχι μόνο δεν είναι επιζήμιο, αλλά αποτελεί μια από τις πολλές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής στον Πλανήτη.
Έτσι η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη διατηρείται τους τελευταίους αιώνες στο επίπεδο των 15 ?C λόγο του φυσικού φαινομένου του θερμοκηπίου, κατά το οποίο οι υδρατμοί κυρίως, και σε μικρότερο βαθμό το CO2, απορροφούν μεγάλο μέρος της εκπεμπόμενης από τη Γη υπέρυθρης ακτινοβολίας. Αν δεν συνέβαινε αυτό, η μέση θερμοκρασία θα ήταν γύρω στους -18 ?C, ήτοι ο πλανήτης θα ήταν ένας παγωμένος και αφιλόξενος τόπος. Άρα επιζήμιες στην όλη υπόθεση είναι οι δραστηριότητες του ανθρώπου (αποψίλωση των δασών, χρήση ορυκτών καυσίμων, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συγκοινωνίες, βιομηχανικές εγκαταστάσεις και οικιακή θέρμανση) που αυξάνουν τις συγκεντρώσεις του ?C CO2 και των άλλων αερίων πέραν των κανονικών επιπέδων.
Η συγκέντρωση λοιπόν του CO2 πριν εκατό χρόνια υπολογίστηκε περίπου σε 270 ppmv, ενώ σημερινές μετρήσεις δείχνουν μια συγκέντρωση 350 ppmv, με ετήσιο ρυθμό αύξησης κατά τα τελευταία χρόνια των 1,5 ppmv. Σύμφωνα με προβλέψεις, η συνέχιση των εκπομπών με τον ίδιο ρυθμό υπολογίζεται ότι το έτος 2030 θα προκαλέσει μια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της τάξης των 1,5 - 6 ?C. Η έως τώρα αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη υπολογίζεται σε 0,3-0,6 ?C, κυρίως το Χειμώνα και την Άνοιξη και ιδιαίτερα στις περιοχές μέσου γεωγραφικού πλάτους.
Γεγονός είναι, πάντως, ότι η αύξηση που σημείωσαν τα ποσοστά του διοξειδίου του άνθρακα και του μεθανίου θα έπρεπε να είχαν προκαλέσει μια πιο ευδιάκριτη υπερθέρμανση. Εξήγηση για το γεγονός αυτό μπορεί να αποτελέσει η θερμική αδράνεια των ωκεανών, καθώς και το φαινόμενο της παράλληλης δράσης του "αντι-θερμοκηπίου", όπως ονομάζεται η αύξηση της συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, τα οποία έχουν την ιδιότητα να αντανακλούν την εισερχόμενη ακτινοβολία. Τα σωματίδια αυτά προέρχονται κυρίως από εκρήξεις ηφαιστείων (π.χ. Πινατούμπο), ενώ η συμβολή τους στην μείωση της θερμοκρασίας είναι προσωρινή και υπολογίζεται σε 2-5 χρόνια.
Συνέπειες του φαινομένου
Οι συνέπειες του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι δύσκολο να προεκτιμηθούν, εξαιτίας του γεγονότος ότι η άνοδος της θερμοκρασίας συνδέεται με παράγοντες των οποίων ο ρόλος δεν είναι πλήρως γνωστός. Οι σημαντικότερες συνέπειες είναι:
Αλλαγή του κλίματος της Γης: Μετακίνηση των ζωνών βροχοπτώσεως, από τον ισημερινό προς τον βορρά και ερημοποίηση του κάτω τμήματος της εύκρατης ζώνης. Αυτό σημαίνει ότι θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στους διάφορους τύπους βλάστησης τόσο στις γεωργικές όσο και στις δασικές εκτάσεις. Όσον αφορά την χώρα μας σε περιοχές όπως η Καβάλα, Θάσος, Ηράκλειο, Πύργος, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά κ.λ.π., από το 1982 και μετά, το ετήσιο ύψος βροχόπτωσης βρίσκεται συνεχώς κάτω από τον μέσο όρο και τα αίτια ίσως θα πρέπει να αναζητηθούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Άνοδος της στάθμης των θαλασσών: Οι λόγοι που οδηγούν στο φαινόμενο αυτό είναι η διαστολή των υδάτων που επιφέρει η αύξηση της θερμοκρασίας και η τήξη των πάγων. Μία άνοδος της στάθμης κατά 50 έως 150 εκατοστά θα έχει βαρύτατες συνέπειες, καθώς θα πλημμυρίσουν πολλές περιοχές που βρίσκονται κοντά στο επίπεδο της θάλασσας (οι περισσότερες από αυτές είναι εύφορες και πυκνοκατοικημένες).
Μείωση των υδάτινων πόρων: Αρνητικές συνέπειες θα δημιουργηθούν από τη μεταβολή του ρυθμού του υδρολογικού κύκλου, ενώ παράλληλα οι ανάγκες άρδευσης και ύδρευσης θα είναι μεγαλύτερες.
Συμβολή στην εμφάνιση του φαινομένου Ελ Νίνιο: Το φαινόμενο Ελ Νίνιο, δηλαδή η περιοδική αύξηση της θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό ωκεανό, συσχετίζεται από πολλούς επιστήμονες με την αύξηση της θερμοκρασίας. Επιπτώσεις του φαινομένου είναι ασυνήθιστοι άνεμοι, πλημμύρες, ξηρασίες, ενώ αναφέρεται ότι επηρεάζει και τις καιρικές συνθήκες της Μεσογείου, και συγκεκριμένα συνδέεται με τις χαμηλές βροχοπτώσεις στην περιοχή.
Άμεση επίδραση της θερμοκρασίας: Η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του Καλοκαιριού σε πολλές περιοχές του πλανήτη, αλλά και στην χώρα μας, θα φτάσει σε τέτοια επίπεδα που θα είναι ανυπόφορη για τους ανθρώπους και τους άλλους ζωϊκούς και φυτικούς οργανισμούς. Περισσότερο έντονο θα είναι (ήδη έχει αρχίσει να γίνεται σε πολλές περιοχές) το πρόβλημα στις πόλεις, όπου η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από τον περιβάλλοντα χώρο κατά 0,5 - 3 ?C λόγω της έλλειψης βλάστησης και της μεγαλύτερης απορρόφησης ακτινοβολίας των δομικών υλικών. Δυστυχώς είναι γεγονός ότι οι πόλεις της πατρίδας μας διαθέτουν πολύ μικρή επιφάνεια σε χώρους πρασίνου (Αθήνα 2,8 και Θεσσαλονίκη 2,73 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο), ενώ οι ειδικοί προτείνουν τουλάχιστον 15,5 τ.μ. και οι περισσότερες πόλεις τις Μεσευρώπης έχουν 20 τ.μ.
Οι συνέπειες του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι δύσκολο να προεκτιμηθούν, εξαιτίας του γεγονότος ότι η άνοδος της θερμοκρασίας συνδέεται με παράγοντες των οποίων ο ρόλος δεν είναι πλήρως γνωστός. Οι σημαντικότερες συνέπειες είναι:
Αλλαγή του κλίματος της Γης: Μετακίνηση των ζωνών βροχοπτώσεως, από τον ισημερινό προς τον βορρά και ερημοποίηση του κάτω τμήματος της εύκρατης ζώνης. Αυτό σημαίνει ότι θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στους διάφορους τύπους βλάστησης τόσο στις γεωργικές όσο και στις δασικές εκτάσεις. Όσον αφορά την χώρα μας σε περιοχές όπως η Καβάλα, Θάσος, Ηράκλειο, Πύργος, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά κ.λ.π., από το 1982 και μετά, το ετήσιο ύψος βροχόπτωσης βρίσκεται συνεχώς κάτω από τον μέσο όρο και τα αίτια ίσως θα πρέπει να αναζητηθούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Άνοδος της στάθμης των θαλασσών: Οι λόγοι που οδηγούν στο φαινόμενο αυτό είναι η διαστολή των υδάτων που επιφέρει η αύξηση της θερμοκρασίας και η τήξη των πάγων. Μία άνοδος της στάθμης κατά 50 έως 150 εκατοστά θα έχει βαρύτατες συνέπειες, καθώς θα πλημμυρίσουν πολλές περιοχές που βρίσκονται κοντά στο επίπεδο της θάλασσας (οι περισσότερες από αυτές είναι εύφορες και πυκνοκατοικημένες).
Μείωση των υδάτινων πόρων: Αρνητικές συνέπειες θα δημιουργηθούν από τη μεταβολή του ρυθμού του υδρολογικού κύκλου, ενώ παράλληλα οι ανάγκες άρδευσης και ύδρευσης θα είναι μεγαλύτερες.
Συμβολή στην εμφάνιση του φαινομένου Ελ Νίνιο: Το φαινόμενο Ελ Νίνιο, δηλαδή η περιοδική αύξηση της θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό ωκεανό, συσχετίζεται από πολλούς επιστήμονες με την αύξηση της θερμοκρασίας. Επιπτώσεις του φαινομένου είναι ασυνήθιστοι άνεμοι, πλημμύρες, ξηρασίες, ενώ αναφέρεται ότι επηρεάζει και τις καιρικές συνθήκες της Μεσογείου, και συγκεκριμένα συνδέεται με τις χαμηλές βροχοπτώσεις στην περιοχή.
Άμεση επίδραση της θερμοκρασίας: Η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του Καλοκαιριού σε πολλές περιοχές του πλανήτη, αλλά και στην χώρα μας, θα φτάσει σε τέτοια επίπεδα που θα είναι ανυπόφορη για τους ανθρώπους και τους άλλους ζωϊκούς και φυτικούς οργανισμούς. Περισσότερο έντονο θα είναι (ήδη έχει αρχίσει να γίνεται σε πολλές περιοχές) το πρόβλημα στις πόλεις, όπου η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από τον περιβάλλοντα χώρο κατά 0,5 - 3 ?C λόγω της έλλειψης βλάστησης και της μεγαλύτερης απορρόφησης ακτινοβολίας των δομικών υλικών. Δυστυχώς είναι γεγονός ότι οι πόλεις της πατρίδας μας διαθέτουν πολύ μικρή επιφάνεια σε χώρους πρασίνου (Αθήνα 2,8 και Θεσσαλονίκη 2,73 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο), ενώ οι ειδικοί προτείνουν τουλάχιστον 15,5 τ.μ. και οι περισσότερες πόλεις τις Μεσευρώπης έχουν 20 τ.μ.
Προτεινόμενα μέτρα
Όσο περισσότερο καθυστερήσει η λήψη των απαιτούμενων μέτρων, τόσο που πιο "οδυνηρά" θα είναι. Τα κυριότερα από τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν είναι:
Μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, για να καλυφθούν οι ανάγκες του συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού της Γης, αλλά παράλληλα να μειωθεί η εκπομπή CO2 ανά κάτοικο.
Αξιοποίηση των καθαρών πηγών ενέργειας όπως η υδραυλική ενέργεια (υδατοπτώσεις, παλίρροιες, κυματισμός), η αιολική, η ηλιακή, η ενέργεια του μεθανίου, ο φωτοβολταϊκός ηλεκτρισμός, και η βιομάζα.
Χρήση φυσικού αερίου.
Περιορισμός των εκπομπών των άλλων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου (χλωροφθοράνθρακες, όζον κλπ).
Δενδροφυτεύσεις που βοηθούν στην απορρόφηση του CO2 , συγκρατούν τα εδάφη και ρυθμίζουν τον κύκλο του νερού.
Καταλήγοντας, πρέπει να τονιστεί ότι οι ανεπτυγμένες χώρες φέρουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, συμβάλλοντας σε αυτό με ποσοστό 80%. Παρ' όλα αυτά, και αδιαφορώντας για τις Συνθήκες που έχουν υπογραφεί (Ριο ντε Τζανέϊρο 1992), τα επίπεδα των εκπομπών παραμένουν σχεδόν σταθερά. Όσο περισσότερο καθυστερήσει η λήψη των απαιτούμενων μέτρων, τόσο που πιο "οδυνηρά" θα είναι. Τα κυριότερα από τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν είναι:
Μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, για να καλυφθούν οι ανάγκες του συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού της Γης, αλλά παράλληλα να μειωθεί η εκπομπή CO2 ανά κάτοικο.
Αξιοποίηση των καθαρών πηγών ενέργειας όπως η υδραυλική ενέργεια (υδατοπτώσεις, παλίρροιες, κυματισμός), η αιολική, η ηλιακή, η ενέργεια του μεθανίου, ο φωτοβολταϊκός ηλεκτρισμός, και η βιομάζα.
Χρήση φυσικού αερίου.
Περιορισμός των εκπομπών των άλλων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου (χλωροφθοράνθρακες, όζον κλπ).
Δενδροφυτεύσεις που βοηθούν στην απορρόφηση του CO2 , συγκρατούν τα εδάφη και ρυθμίζουν τον κύκλο του νερού.
Χατζηγιακουμής Στάθης
KAΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ!!!
Σάς καλωσορίζουμε στο νέο μας blog που θα σας παρουσιάση το φαινόμενο του θερμοκηπίου.Σκοπός του blog είναι να στηρίξουμε ολοι μαζί τη γη που τόσο πολύ μας χρειάζεται.
Μπορούμε να τα καταφέρουμε ολοι μαζι.
Ευχαριστούμε πολύ για την υποστήριξη σας!!!
Τυρολόγου Βασιλική
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)